โครงการย่อยที่ 2 การสร้างระบบจัดลำดับความสามารถของ อปท. ในการส่งเสริมแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพสูง
(Benchmarking System for Ranking Local Governments’ Capacity in Promoting High Quality Destination)
ศ.ดร.มิ่งสรรพ์ ขาวสอาด สถาบันศึกษานโยบายสาธารณะ
ดร.อัครพงศ์ อั้นทอง สถาบันศึกษานโยบายสาธารณะ
ภายใต้ แผนงานโครงการการส่งเสริมศักยภาพอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพสูง (สัญญาเลขที่ RDG5550048)
การท่องเที่ยวเป็นภาคเศรษฐกิจที่ขยายตัวไปทั่วประเทศอย่างกว้างขวาง แหล่งท่องเที่ยวจำนวนมากตกอยู่ภายใต้การดูแลและบำรุงรักษาของ อปท. ทั่วประเทศ ซึ่งดูแลทรัพยากรธรรมชาติและการให้บริการด้านสิ่งแวดล้อม อันเป็นปัจจัยพื้นฐานของการท่องเที่ยวการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เสนอเกณฑ์และตัวชี้วัดให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้จัดลำดับ อปท. ดีเด่น ด้านการจัดการท่องเที่ยวเพื่อมอบรางวัลเชิดชูเกียรติ และให้กำลังใจกับ อปท. ที่โดดเด่น 2) จัดลำดับ อปท. ท่องเที่ยวที่มีสุขภาวะและการบริหารจัดการที่ดี และ 3) จัดทำฐานข้อมูลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ท่องเที่ยว กรอบแนวคิดที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็นแนวคิดการจัดการอุตสาหกรรม (Industrial Organization) ที่ว่าด้วยโครงสร้าง การดำเนินการ และผลงาน (Structure/Conduct/Performance) วิธีการศึกษาได้แก่ 1) คัดเลือก อปท. ในแหล่งท่องเที่ยวที่มีศักยภาพสูงสุดจำนวน 17 แห่ง มาเป็นกรณีศึกษาเพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคของการจัดการ 2) พัฒนาแบบสำรวจเพื่อให้ได้ฐานข้อมูลของ อปท. ท่องเที่ยว และนำมาสร้างเป็นดัชนีวัด โดยส่งแบบสำรวจไปยัง อปท. ที่ระบุว่ามีแหล่งท่องเที่ยวในฐานข้อมูล กชช 2 ค. จำนวน 1,889 แห่งทั่วประเทศ ได้รับการตอบกลับ 494 ชุด เป็นแบบสำรวจที่สมบูรณ์ใช้การได้จำนวน 256 ชุด และ 3) พัฒนาดัชนีวัดและดัชนีจัดลำดับ อปท. ท่องเที่ยว ด้านศักยภาพ ซึ่งประกอบด้วยตัวชี้วัดด้านโครงสร้าง ด้านการดำเนินงาน และด้านผลการดำเนินงาน